بیماری‌های پوستی به بیماری‌هایی اشاره دارند که پوست صورت، بدن یا هر دو را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این بیماری‌ها معمولا ظاهر پوست را تغییر می‌دهند و آن را ناخوشایند می‌کنند. این بیماری‌ها علاوه بر تغییر در شکل پوست، ممکن است با علائم دیگری همچون التهاب، خارش و سوزش همراه باشند.
یک سری از مریضی‌های پوستی ریشه ژنتیکی دارند، اما برخی دیگر به دلیل شرایط زندگی، رژیم غذایی و… ایجاد می‌شوند. برای شناخت انواع بیماری‌های پوستی مانند آکنه و جوش، کهیر، تبخال، اگزما و… و روش‌های درمان آنها، در ادامه با کلینیک رویای آبی همراه باشید.
بیماری‌های پوستی چه چیزهایی هستند؟
پوست یکی از اندام‌های وسیع بدن انسان است که نقش‌های مهمی را ایفا می‌کند. این اندام بدن را پوشش می‌دهد و از آن محافظت می‌کند. از دیگر نقش‌های پوست در بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بدن را هیدراته و مرطوب نگه می‌دارد
- به شما کمک می‌کند گرما، سرما و درد را احساس کنید
- باکتری، ویروس، میکروب و عفونت را از بدن دور نگه می‌دارد
- دمای بدن را ثابت نگه می‌دارد
- ویتامین D را از نور خورشید جذب می‌کند
بیماری‌های پوستی به تمام مواردی گفته میشود که پوست را مسدود می‌کنند و نمی‌گذارند پوست عملکرد صحیحی داشته باشد.
لیست بیماری‌های شایع پوستی
بیماری‌های پوستی بسیار گسترده هستند و به همین دلیل در جدول زیر آنها را به‌صورت کلی به شما معرفی می‌کنیم:
| بیماری پوستی | در زنان | در مردان | در کودکان | واگیردار | دائمی | مقاربتی |
| آکنه | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | خیر | خیر |
| آلوپسی آره آتا | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | خیر | خیر |
| اگزما | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | در برخی موارد بله | خیر |
| پسوریازیس | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | بله | خیر |
| سندروم رینود | شایع تر از مردان | دیده میشود | خیر | خیر | خیر | خیر |
| روزاسه | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | بله | خیر |
| زگیل | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | بله | خیر | بله |
| سرطان پوست | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | خیر | خیر |
| ویتیلیگو | دیده میشود | دیده میشود | به ندرت | خیر | بله | خیر |
| کهیر | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | خیر | خیر |
| سلولیتیس | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | خیر | خیر | خیر |
| لوپوس | دیده میشود | دیده میشود | به ندرت | خیر | بله | خیر |
| دمودکس | دیده میشود | دیده میشود | دیده میشود | بله | بله | خیر |
شایع ترین بیماری‌های پوستی کدام‌اند؟
چند مورد از بیماری‌های پوستی در بین افراد جامعه بیشتر دیده می‌شوند و شایع‌تر هستند. در ادامه به این بیماری‌ها اشاره می‌کنیم:
- آکنه
- آلوپسی آره آتا
- اگزما (درماتیت آتوپیک)
- پسوریازیس
- سندروم رینود
- روزاسه
- زگیل
- سرطان پوست
- ویتیلیگو
- کهیر
- سلولیتیس
- لوپوس
- انگل دمودکس
آکنه
وقتی منافذ پوست بسته می‌شوند و چربی، باکتری و یا سلول‌های مرده پوست در آنها تجمع پیدا می‌کنند، آکنه تشکیل میشود. آکنه‌ها معمولا روی صورت، گردن، شانه، قفسه سینه و بالای کمر ایجاد می‌شوند.
اگر آکنه را درمان نکنید ممکن است تبدیل به اسکار شود و جای آن روی پوست باقی بماند که خودش به عنوان لک پوستی شناخته میشود.
آلوپسی آره آتا
این نوع بیماری پوستی بیشتر در مردان شایع است که به آن ریزش موی سکه‌ای هم گفته میشود. در این بیماری موهای سر و صورت به صورت نقطه‌ای می‌ریزند و در واقع بعضی از قسمت‌های پوست از مو خالی میشود. عمده‌ترین دلیل بیماری آلوپسی استرس و اضطراب است.
اگزما (درماتیت آتوپیک)
اگزما نوعی بیماری پوستی بسیار شایع است که در آن پوست به شکل پوسته پوسته و خیلی خشک در می‌آید. این بیماری باعث التهاب و خارش شدید پوست میشود. در پوست‌های روشن اگزما رنگ قرمز دارد و در پوست‌های تیره‌تر به رنگ قهوه‌ای، بنفش یا خاکستری در می‌آید. ناحیه مبتلا به اگزما ممکن است دچار ریزش مو هم بشود.
پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است که باعث میشود پوست حالت صدفی پیدا کند و گرم شود. در این حالت ممکن است پوست بخارد یا اصلا هیچ علائمی به جز علامت ظاهری نداشته باشد.
بیماری پسوریازیش معمولا روی سر، زانو، آرنج، مچ پا و… ظاهر میشود و پوست را به رنگ قرمز یا قهوه‌ای در میآورد.
سندروم رینود
این نوع بیماری دقیقا منشا پوستی ندارد، اما تغییراتی را در پوست به وجود میآورد. وقتی جریان خون در برخی از قسمت‌های بدن مثل انگشتان دست یا پا کمتر میشود، آن ناحیه بی حس شده و پوست تغییر رنگ می‌دهد.
روزاسه
بیماری روزاسه با قرمز شدن پوست و ایجاد لکه‌های پوستی قرمز رنگ خودش را نشان می‌دهد. این بیماری دوره‌ای است و گاهی اوقات اثری از آن نیست، اما با خوردن غذاهای تند، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، استرس، مصرف الکل و… ظاهر میشود.
روزاسه در افرادی که پوست تیره رنگی دارد، با لکه‌های خشک، قهوه‌ای زنگ و متورم خودش را نشان می‌دهد.
زگیل
زگیل‌های پوستی معمولا منشا میکروبی دارند. رایجترین نوع زگیل به دلیل وجود یک ویروس به نام پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود. این بیماری زگیل تناسلی نام دارد و معمولا در غشاهای مخاطی رشد می‌کند و بسیار خطرناک است. قسمت‌هایی که به زگیل دچار می‌شوند معمولا رنگ تیره‌تری دارند.
سرطان پوست
وقتی که سلول‌های غیرطبیعی پوست به صورت کنترل نشده رشد می‌کنند، سرطان پوست ایجاد میشود. جدی‌ترین نوع سرطان پوست ملانوم است که با لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی پوست ظاهر میشود.
ویتیلیگو
ویتیلیگو، پیسی یا برص یک بیماری پوستی شایع است که معمولا ریشه در ژنتیک افراد دارد. این بیماری خود ایمنی است و باعث از دست رفتن رنگدانه‌های پوست میشود. در این بیماری لکه‌های پوستی در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد می‌شوند.
کهیر
کهیر به صورت دانه‌های قرمز رنگ، ملتهب و خارش دار روی پوست نواحی مختلف بدن ایجاد میشود. دلیل کهیر اکثرا حساسیت به مواد غذایی، داروها و یا چیزهای دیگر است.
سلولیتیس
سلولیتیس یک بیماری پوستی بسیار خطرناک است، به طوری که در صورت مشاهده علائم آن باید سریعا با اورژانس تماس بگیرید. سلولیتیس عفونتی است که در پوست و به دنبال بریدگی ایجاد میشود.
در این بیماری پوست متورم و دردناک میشود و ممکن است همراه با قرمزی و یا بدون هیچ قرمزی باشد. این بیماری سریعا در سطح پوست پخش میشود و باید فورا جلوی آن را بگیرید. اگر این بیماری شدید شود با تب و لرز همراه خواهد بود.
لوپوس
لوپوس یک بیماری پوستی است که به شکل راش و پوسته پوسته شدن خودش را نشان می‌دهد. لوپوس معمولا روی شانه، ساعد، گردن و بالاتنه ظاهر میشود، اما هیچ خارش یا دردی ندارد. از علائم لوپوس می‌توان به خستگی، سردرد، تب و تورم و درد مفاصل اشاره کرد.
افرادی که به این بیماری مبتلا هستند نباید در معرض نور خورشید قرار بگیرند، زیرا وضعیت آنها را بدتر می‌کند.
دمودکس
انسان میتواند میزبان مناسبی برای بسیاری از جانداران ریز میکروسکوپی باشد و یک نمونه از این مهمانهای ناخوانده در پوست انسان، انگلی است به نام دمودکس (Demodex mites)؛ تقریبا هیچ انسان بزرگسالی وجود ندارد که روی پوستش انگل های دمودکس درحال زندگی نباشد اما زمانی که تراکم جمعیت این انگلها زیاد میشود، بسیاری از مشکلات پوست و مو نیز شدت مییابد.
در بیشتر موارد، وجود دمودکس در پوست انسان مشکلی ایجاد نمی‌کند. با اینحال، در برخی از انسان ها، به ویژه افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، تجمع بیش از حد انگل دمودکس میتواند باعث بروز مشکلات پوستی مانند خارش، قرمزی و التهاب پوست شود.
بیماری‌های پوستی نادر کدام‌اند؟
بیماری‌های پوستی نادر معمولا ژنتیکی هستند و شما دخل و تصرفی در آن ندارید. تعدادی از این بیماری‌ها عبارت‌اند از:
- آلرژی به نور خورشید (خارش اکتینیک)
- آرگیریا
- بیماری پروانه‌ای (ای بی)
- ایکتیوز هارلکوئین (جنین دلقکی)
- ایکتیوز لامبار (پوست ورقه ورقه)
- نکروبیوز لیپویدیکا
آلرژی به نور خورشید (خارش اکتینیک)
این بیماری نوعی آلرژی است که در هنگام قرار گرفتن در معرض نور آفتاب ایجاد میشود. خارش اکتینیک با بثورات و لکه‌های خارش دار خودش را نشان می‌دهد.
آرگیریا
آرگیریا نوعی بیماری پوستی است که پوست را به رنگ آبی یا خاکستری در میآورد. این بیماری به دلیل قرار گرفتن در معرض ترکیبات نقره و گرد و خاک ناشی از آن ایجاد میشود. افرادی که با نقره کار می‌کنند ممکن است در موارد نادر به آرگیریا مبتلا شوند.
بیماری پروانه‌ای (ای بی)
احتمالا در مورد بیماری پروانه‌ای شنیده‌اید. این بیماری معمولا کودکان را درگیر می‌کند و درمان قطعی هم ندارد. بیماری ای بی یک بیماری خود ایمنی است و در آن پوست بدن مثل بال‌های پروانه ضعیف و شکننده میشود و هر لحظه امکان تاول زدن و زخم شدن آن وجود دارد. این بیماری بسیار دردناک است و حتی باعث چسبنده شدن پوست میشود.
ایکتیوز هارلکوئین (جنین دلقکی)
بیماری جنین دلقکی یک بیماری پوستی بسیار نادر است که معمولا نوزاد با آن متولد میشود. این بیماری باعث ایجاد پوستی زبر و خشن و ضخیم میشود که شبیه به پولک ماهی است.
ایکتیوز لامبار (پوست ورقه ورقه)
این بیماری هم بسیار به جنین دلقکی شباهت دارد. نوزاد در موارد نادر با پوستی ورقه ورقه و فلس مانند متولد میشود، اما این پوست‌ها بعد از چند روز می‌ریزند و پوستی ضخیم و خشن از زیر آنها نمایان میشود. این بیماری درمان خاصی ندارد و معمولا تا آخر عمر همراه فرد خواهد بود.
نکروبیوز لیپویدیکا
این بیماری روی ساق پا ایجاد میشود. نکروبیوز بثورات پوستی قرمز یا قهوه‌ای رنگ است که در صورت عدم مداوا میتواند به زخم تبدیل شود.
خطرناک‌ترین بیماری پوستی کدام است؟
یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های پوستی ملانوم یا همان سرطان پوست بدخیم است که در مواردی میتواند منجر به مرگ فرد شود. از دیگر بیماری‌های خطرناک پوستی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری پروانه‌ای
- لوپوس
- سلولیتیس
انواع بیماری‌های پوستی خارش دار کدام‌اند؟
برخی بیماری‌های پوستی با خارش همراه هستند. رایجترین بیماری‌های پوستی همراه با خارش عبارت‌اند از:
- کهیر
- اگزما
- لوپوس
- خارش اکتینیک
در این بیماری‌ها نباید پوست را بخارانید، چون باعث بدتر شدن شرایط، خونریزی و حتی عفونت میشود.
آیا بیماری‌های پوستی واگیردار هستند؟
انواعی از بیماری‌های پوستی که به دلیل عفونت، باکتری و قارچ ایجاد می‌شوند معمولا مسری هستند و می‌توانند از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. لیست بیماری‌های پوستی واگیردار را در ادامه برای شما آورده‌ایم:
- زگیل
- زونا
- گال
- زرد زخم
- عفونت‌های قارچی
- قارچ پا (پای ورزشکار)
بیماری‌های پوستی صورت کدام‌اند؟
یک سری از بیماری‌های پوستی بیشتر صورت را تحت تاثیر قرار می‌دهند. صورت مهمترین بخش در ظاهر انسان است و این بیماری‌ها می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند. از جمله شایع‌ترین بیماری‌های پوستی صورت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جوش و آکنه
- جوش سرسیاه
- تبخال
- کهیر
- ویتیلیگو
- روزاسه
- خال
بیماری‌های پوستی خود ایمنی چگونه ایجاد می‌شوند؟
بیماری‌های خود ایمنی به بیماری‌هایی اشاره دارد که خود بدن مقصر آنهاست. در برخی موارد بدن انسان سلول‌های سالم را بیمار فرض کرده و به آنها حمله می‌کند. به این ترتیب فرد دچار نوعی بیماری خود ایمنی میشود. انواعی از بیماری‌های پوستی خود ایمنی عبارت‌اند از:
- لوپوس
- پسوریازیس
- ویتیلیگو
- آلوپسی آره آتا
- بیماری پروانه‌ای
آیا اختلالات پوستی در کودکان هم دیده می‌شوند؟
بیماری‌های پوستی در کودکان هم شایع هستند و آنها هم ممکن است مانند بزرگسالان به این بیماری‌ها مبتلا شوند. یک سری مشکلات پوستی در نوزادان و کودکان نوپا دیده میشود که به دلیل حساسیت به پوشک بروز می‌کنند. این مشکلات شامل قرمزی پوست، خارش و جوش‌های ریز قرمز هستند. یک سری اقدامات ساده مانند پوشک کردن نوزاد از روی یک شلوار نازک نخی میتواند در جلوگیری از این حساسیت‌ها بسیار موثر باشد.
از آنجایی که کودکان نمی‌توانند از خودشان مراقبت کنند و ممکن است خیلی راحت در معرض میکروب و باکتری قرار بگیرند، بیشتر به بیماری‌های مسری پوستی مبتلا می‌شوند.
برای درمان اختلالات پوستی در کودکان، پزشک معمولا کرم‌های موضعی، پمادها و لوسیون‌های پوستی و یا حتی داروهای خوراکی را تجویز می‌کند.
این بیماری‌ها معمولا از بین می‌روند، اما برخی از بیماری‌ها مانند بیماری پروانه‌ای ممکن است از کودکی تا آخر عمر با فرد بمانند.
بیماری‌های پوستی در دوران بارداری
در دوران بارداری بدن تغییرات زیادی می‌کند.
متن انگلیسی:
»Pregnancy causes significant changes in hormone levels that may lead to skin problems.«
ترجمه فارسی:
«بارداری تغییرات عمده‌ای را در هورمون‌های بدن ایجاد می‌کند که منجر به مشکلات پوستی هم می‌شوند.»
منبع:
البته اکثر این مشکلات پس از زایمان از بین می‌روند. بیماری‌های پوستی که در دوران بارداری شایع هستند عبارت‌اند از:
- ترک های پوستی: ایجاد خطوط روشن روی پوست که به ترک معروف است و به دلیل کشیده شدن پوست ایجاد میشود.
- ملاسما: ایجاد لکه‌های قهوه‌ای، خاکستری یا آبی روی پوست صورت که به ماسک بارداری هم معروف است.
- پمفیگوس: یک بیماری خود ایمنی که به‌صورت تاول‌های آبکی روی پوست ظاهر میشود.
- اگزما: خشکی بیش از حد پوست در برخی قسمت‌ها که معمولا با خارش همراه است.
مهمترین علائم عارضه‌های پوستی
بیماری‌ها و اختلالات پوستی معمولا علائمی دارند که می‌توانند به شما در درمان به موقع کمک کنند. این علائم عبارت‌اند از:
- برجستگی‌های قرمز یا سفیدرنگ
- راش پوستی
- پوسته پوسته شدن
- زخم
- پوست خشک و ترک خورده
- تغییر رنگ پوست به صورت نقطه‌ای
- برآمدگی‌های گوشتی یا زگیل
- تغییر در رنگ یا اندازه خال
- از بین رفتن رنگدانه پوست
- گرگرفتگی و بالا رفتن بیش از حد دمای پوست
درمان بیماری‌های پوستی
بسیاری از اختلالات پوستی را می‌توان درمان کرد. البته اگر به موقع متوجه آنها شوید و به بهترین کلینیک پوست و مو مراجعه کنید، خیلی سریع‌تر هم درمان می‌شوند. رایجترین روش‌های درمانی بیماری و عارضه‌های پوستی را در ادامه برای شما آورده‌ایم:
- استفاده از آنتی هیستامین‌ها (داروهای ضد حساسیت)
- پمادهای موضعی
- آنتی بیوتیک‌ها
- تزریق ویتامین یا استروئید
- لیزر فرکسل
- فریز یا کرایو (برای زگیل)
- داروهای خوراکی
چگونه از ابتلا به بیماری‌های پوستی جلوگیری کنیم؟
اگر بیماری پوستی ژنتیکی باشد نمی‌توان از آن پیشگیری کرد، اما می‌توان با رعایت نکات زیر از ابتلا به یک سری از بیماری‌ها و اختلالات پوستی جلوگیری کرد:
- دست‌های خود را به طور مرتب با آب گرم و مایع دستشویی بشویید
- لیوان، ظرف غذا، قاشق، حوله و سایر وسایل شخصی را به اشتراک نگذارید
- با پوست افراد مبتلا به عفونت تماس مستقیم نداشته باشید
- قبل از استفاده از وسایل عمومی در باشگاه و مکان‌های دیگر، آنها را ضدعفونی کنید
- شب‌ها خواب کافی داشته باشید (حداقل ۷ ساعت)
- آب کافی بنوشید
- از استرس دوری کنید
- از یک رژیم غذایی کامل و مغذی پیروی کنید
- واکسن بیماری‌های پوستی مانند آبله مرغان را حتما تزریق کنید
کلام آخر
بیماری‌های پوستی معمولا بین تمامی افراد جامعه دیده می‌شوند. شایع‌ترین آنها جوش، اگزما، کهیر و… هستند. این روزها ابتلا به زگیل هم افزایش یافته است. برای درمان بیماری‌های پوستی می‌توانید به کلینیک رویای آبی مراجعه و با بهترین متخصصان پوست مشورت کنید.
سوالات متداول
آیا بیماری‌های پوستی منجر به مرگ می‌شوند؟
برخی بیماری‌های نادر و خطرناک مانند ملانوما (سرطان پوست) می‌توانند منجر به مرگ شود.
بیماری‌های پوستی دائمی کدام‌اند؟
روزاسه، پسوریازیس و ویتیلیگو بیماری‌های دائمی پوستی هستند.
کدام اختلالات پوستی ژنتیکی هستند؟
ویتیلیگو یک بیماری پوستی ارثی است. البته اگزما، لوپوس، سرطان پوست و… هم می‌توانند ژنتیکی باشند.