بهترین روش های از بین بردن جای زخم

داشتن پوستی که پر از جای زخم و اسکارهای ناشی از آکنه است، می تواند اعتماد به نفس اشخاص را تا حد زیادی پایین آورده و آن ها را با مشکلات زیادی در زندگی رو به رو سازد. در عوض پوستی بی نقص و یکپارچه به فرد احساس زیبایی و جوانی القا نموده و به وی کمک می کند که ارزش حقیقی خود را بهتر بشناسد. از این رو درمان از بین بردن جای زخم یکی از پرطرفدارترین روش های مداخله ای در کلینیک ها و مراکز زیبایی به شمار می رود. در این مقاله می خواهیم با شما در خصوص روش های موجود در از بین بردن جای زخم صحبت کنیم.

اما پیش از آن به سراغ مقدمه ای بر تعاریف به کار رفته در بحث زخم و اسکار پوستی می رویم.

علت بروز اسکار یا بافت جوشگاهی زخم در پوست چیست؟

ایجاد اسکار یک مرحله طبیعی از فرآیند ترمیم پوست به دنبال آسیب در نظر گرفته می شود. ظاهر اسکار و درمان ویژه ی آن تابعی از عوامل مختلف بوده و عمق و اندازه زخم یا برش و محل آسیب در تعیین آن نقش دارد. از دیگر عوامل تأثیرگذار بر روی انتخاب متد درمانی می توان به سن، وضعیت ژنتیکی و نژادی و جنسیت افراد اشاره کرد

زخم چه انواعی دارد؟

انواع مختلف اسکار شامل موارد زیر است:

• زخم های کلوئیدی: این زخم ها در نتیجه عملکرد ترمیمی بیش از حد پوست ایجاد می شوند و ویژگی مشخصه آن ها این است که از ناحیه آسیب فراتر می روند. به مرور زمان کلوئیدها بزرگ تر شده و مسائل و مشکلات فراوانی از قبیل خارش و حساسیت را برای فرد ایجاد می کنند. درمان های روتین کلوئید شامل جراحی، تزریق استروئیدها و یا ورقه های سیلیکونی بوده و در موارد کوچک می توان از روش کرایوتراپی (فریز کردن زخم با نیتروژن مایع) نیز بهره جست. علاوه بر آن به منظور پیشگیری از بروز زخم های کلوئیدی می توانید از درمان فشاری یا پدهای ژله ای به همراه سیلیکون در ناحیه آسیب استفاده کنید. زخم های کلوئیدی بیشتر در افراد با پوست تیره و سبزه دیده می شوند.
• زخم های سفت شده یا کنتراکچر: این نوع زخم ها اغلب به دنبال سوختگی پوست ایجاد گردیده و موجب ناتوانی در حرکت عضلات و عملکرد عصبی می شوند.
• زخم های هایپرتروفیک: این زخم ها همانند زخم های کلوئیدی برجسته و قرمز هستند؛ اما تفاوت آن ها با کلوئید در این است که زخم های هایپرتروفیک از محدوده آسیب فراتر نمی روند. انواع روش های درمانی برای این نوع زخم ها عبارتند از: تزریق استروئید جهت کاهش التهاب یا استفاده از ورقه های سیلیکونی جهت صاف کردن سطح زخم.
• زخم های ناشی از آکنه یا زخم های آتروفیک: اگر مبتلا به آکنه شدید باشید، آثار و عوارض آن را به صورت اسکارهایی در پوست خود مشاهده خواهید کرد. انواع مختلفی از زخم های ناشی از آکنه وجود دارد و شکل این زخم ها از حفره های عمیق در پوست تا اسکارهای زاویه دار و مواج متغیر است. گزینه های درمانی برای رفع جای زخم در این موارد بسته به نوع اسکار شما متفاوت خواهد بود.

چه درمان هایی برای از بین بردن جای زخم وجود دارد؟

روش های درمان متعددی برای رفع جای زخم وجود دارد که هر یک مطابق با میزان تهاجمی بودن و درجه اثربخشی رتبه گذاری می شوند. در ادامه این مطلب می خواهیم به بررسی انواع روش های از بین بردن و درمان جای زخم قدیمی یا جدید، درمان جای زخم صورت و از بین بردن جای زخم جوش بپردازیم. بنابراین اگر می خواهید بدانید که چگونه آثار ناشی از زخم در صورت و بدن خود را از بین ببرید تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

درمان جای زخم با کرم ، پماد یا ژل

داروهای موضعی که به صورت غیرکلینیکی و بدون نسخه تجویز می شوند و برخی داروهای نسخه دار در این دسته جای می گیرند. این ترکیبات به منظور از بین بردن جای زخم ناشی از بریدگی یا دیگر آسیب های پوستی به کار می روند. نکته مهم در خصوص استفاده از این محصولات این است که حتماً باید از درمان های موضعی زیر نظر پزشک استفاده کنید و از مصرف سرخود این ترکیبات بپرهیزید.

اگر زیر نظر جراح پلاستیک قرار دارید و یا به دنبال یک عمل جراحی دچار اسکار شده اید، از پزشک خود در خصوص گزینه های درمانی سؤال کنید. این درمان ها ممکن است بدون نیاز به نسخه بوده و یا توسط پزشک تجویز گردند.

در اغلب موارد ترکیباتی که به این منظور به کار می روند شامل استروئیدها و ترکیبات آنتی هیستامینی خوراکی برای رفع خارش محل زخم بوده و باید در مدت زمانی طولانی به کار روند. برای آن دسته از افرادی که از آکنه شدید رنج می برند، پزشک متخصص پوست می تواند ترکیبات مؤثر در کاهش ایجاد اسکار را برای آن ها تجویز نماید. این درمان ها شامل درمان فشاری یا ورقه های ژل سیلیکونی بوده و هم به عنوان روش درمانی و هم به منظور پیشگیری کاربرد دارند.

برای مثال ترکیبات موضعی حاوی ویتامین C می توانند تولید الیاف کلاژن طبیعی در پوست شما را افزایش داده و از هایپرپیگمانتاسیون جلوگیری نماید. ویتامین C یک ترکیب ضداکسیدان قوی است که موجب تولید رشته های کلاژن و الاستین در پوست می گردد. بنابراین استفاده از آن می تواند پوستی شفاف و بدون نقص را به شما هدیه دهد.

ترکیبات رتینوئیدی نیز از ویتامین A مشتق گردیده و از طریق بازسازی سلولی در برطرف ساختن جای جوش نقش دارند. این ترکیبات در لایه درم پوست موجب تحریک ساخت کلاژن و الاستین گردیده و نیز موجب لایه برداری از سطح اپیدرم (بیرونی ترین لایه پوست) می شوند. به این ترتیب با استفاده از این ترکیبات دیگر جوش نخواهید زد و جای جوش های قدیمی تان نیز محو می کردد.

سالیسیلیک اسید نیز به عنوان یک ترکیب لایه برداری قوی در پوست شناخته می شود و با افزایش نرخ فعالیت سلولی، بافت و تون پوست را بهبود می بخشد. بنابراین با گنجاندن ترکیبات موضعی حاوی سالیسیلیک اسید در روتین پوستی خود می تواند از ایجاد آکنه های جدید جلوگیری نموده و اسکارهای قبلی را نیز از بین ببرید.

از بین بردن جای زخم با لایه برداری شیمیایی

در این روش، پزشک متخصص یک ترکیب شیمیایی را به صورت موضعی بر روی محل شکل گیری اسکار در سطح پوست قرار می دهد. سپس یک لایه از اپیدرم کاملاً از سطح بلند شده و بافت زیرین آن که نرم تر و سالم تر است بر جای می ماند. گاهی اوقات ممکن است نیاز باشد که از چندین نوبت لایه برداری شیمیایی برای رفع جای زخم استفاده گردد. بنابراین این روش بیشتر برای زخم های سطحی کاربرد خواهد داشت.

درمان به روش کراس (Cross) یا درمان با تری کلرواستیک اسید (TCA) جزو متدهای لایه برداری شیمیایی جهت رفع جای جوش به دنبال آکنه بوده و در این روش TCA مستقیماً به درون اسکارهای آتروفیه تزریق می شود.

دقت داشته باشید که بافت های اطراف در این روش کاملاً دست نخورده باقی می مانند. تزریق این اسید با غلظت بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد به درون اسکار موجب تحریک بازسازی کلاژن در ناحیه مورد نظر گردیده و برای اسکارهای آیس پیک (Ice-pick) یا باکس کار (Boxcar) ایده آل به شمار می رود.

درمان حذف اسکار به روش جراحی

گزینه های متعددی جهت درمان اسکارهای عمقی وجود دارد و بسته به نیاز هر فرد می توان یک یا ترکیبی از این روش ها را مورد استفاده قرار داد. از جمله روش های جراحی در این زمینه می توانیم به پیوند پوست، اکسیزیون یا برداشتن قسمتی از پوست، درم ابریژن یا جراحی لیزر اشاره کنیم.

در پیوند پوست، جراح از پوست ناحیه دیگری از بدن جهت پیوند زدن به بافت خود فرد استفاده می کند. این روش اغلب در افرادی که به دنبال سوختگی دچار اسکار شده اند به کار می رود. اگر زخمی دارید که موجب اختلال در فعالیت شما شده است، می توانید از مشورت با یک جراح پلاستیک برای درمان خود بهره جویید.

برای آن هایی که به دنبال جراحی دچار اسکار شده اند نیز بهتر است پیش از تصمیم گیری در خصوص درمان زخم دست کم یک سال دست نگه داشته شود. علت این موضوع آن است که اکثر زخم ها به مرور زمان محو گردیده و بنابراین کمتر جلب توجه خواهند کرد.

رفع جای زخم با درم ابریژن

میکرودرم ابریژن یک روش بازسازی مجدد پوست است که به کرات از سوی متخصصان پوست و جراحان پلاستیک جهت درمان اسکار شدید به دنبال آکنه به کار می رود. در این روش از یک دستگاه چرخشی با دور بالا جهت زدودن لایه های بیرونی پوست (مانند یک سمباده) استفاده می شود. این درمان لایه بردار را می توان در رفع جای زخم آتروفیک یا چروک های پوستی نیز به کار برد.

درمان جای زخم با روش پانچ

پانچ اکسیزیون (punch excision) به عنوان متدی مؤثر جهت درمان و از بین بردن جای زخم جوش کاربرد دارد. در این روش با یک ابزار‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍ پانچ بافت (مشابه آنچه در بیوپسی سرطان پوست به کار می رود) بافت اسکار برداشته می شود. این متد یک روش جراحی کم تهاجمی بوده و به خصوص برای جای قندیلی جوش (اسکار آیس پیک) ایده آل در نظر گرفته می شود. پیش از انجام این عمل، در ناحیه تحت درمان لیدوکائین تزریق گردیده و تزریق این ماده بی حسی درد و عوارض ناشی از پانچ اکسیزیون را کاهش خواهد داد.

در روش پانچ گرافت که فرم دیگری از تکنیک پانچ است نیز یک گرافت پوستی در محل برداشت بیوپسی جایگذاری می شود. در مواردی که اندازه اسکار آکنه بزرگ یا عمق آن زیاد باشد، پانچ گرافت در کنار پانچ اکسیزیون به کار می رود. بافت پیوندی عمدتاً از نرمه گوش یا پشت گوش برداشته شده و با بخیه در محل تثبیت می گردد. این روش جراحی پلاستیک به افرادی که جای جوش وسیع یا عمیق دارند توصیه می شود.

پانچ الویشن تکنیک مشابه دیگری است که برای رفع جای زخم در اسکارهای وسیع آیس پیک یا باکس کار (Boxcar) به کار می رود. در این متد از ابزار پانچ برای برداشتن پایه اسکار جوش استفاده شده و مابقی بافت اطراف اسکار دست نخورده باقی می ماند. به این ترتیب لبه های اسکار بلند شده و ظاهر کلی آن بهبود می یابد.

دقت داشته باشید که روش پانچ برای درمان اسکارهای برجسته ناشی از آکنه مانند اسکارهای کلوئیدی یا هایپرپیگمانته کاربرد ندارد. به علاوه، پانچ اکسیزیون قادر به درمان هایپرپیگمانتاسیون ایجاد شده در محل آکنه نبوده و در این موارد درمان های تکمیلی از قبیل درمان لیزر، لایه برداری شیمیایی یا کراس (TCA Cross) همراه با روش پانچ توصیه می شود.

درمان های تزریقی از بین بردن جای زخم

برای درمان اسکارهای برجسته مانند کلوئیدها یا اسکارهای هایپرتروفیک می توانید از روش تزریق استروئید به درون ضایعه استفاده کنید. ممکن است پزشک این درمان را به صورت منفرد یا در ترکیب با درمان های دیگر به کار ببرد. انواع دیگر تزریق نیز شامل تزریق کلاژن یا دیگر ترکیبات فیلر بوده و این روش ها در درمان برخی از انواع زخم های فرورفته کاربرد دارند. با این حال در اغلب موارد این روش ها موقتی خواهند بود.

کربوکسی تراپی نیز روش جایگزین دیگری است که در آن گاز CO2که یک گاز غیرسمی است به زیر پوست تزریق می شود. کربوکسی تراپی جهت درمان استرچ مارک، افتادگی پوست، سلولیت، حلقه های تیره زیر چشم و رفع جای زخم کاربرد دارد. تصور ما بر این است که گاز کربن دی اکسید تزریقی موجب از بین رفتن سلول های چربی و توقف در رشد بافت پیوندی اطراف آن می گردد.

همچنین این گاز در بافت ها تجمع پیدا کرده و از طریق اتساع مویرگی یک پاسخ التهابی را راه اندازی می کند. این پاسخ التهابی ذخیره کلاژن در پوست را افزایش داده و با چیدمان مجدد این رشته ها موجب ارتقای ساختار و تون پوست می گردد. این روش از ایمنی نسبتاً بالایی برخوردار بوده و عوارض جانبی اندکی را از خود بر جای می گذارد.

از بین بردن جای زخم با لیزر

رفع جای زخم با لیزر خصوصاً برای زخم هایی که به دنبال اعمال جراحی ایجاد شده اند، یک روش مؤثر و غیرتهاجمی به شمار می رود. متخصصان پوست از امواج نور مرئی با انرژی بالا جهت کاهش اندازه و محو کردن اسکارها استفاده می کنند. برای هر یک از انواع اسکار یک تکنیک لیزر به دیگر تکنیک ها ارجحیت خواهد داشت. از لیزر می توان برای درمان جای زخم کهنه در سراسر بدن از جمله درمان جای زخم صورت استفاده کرد.

درمان جای زخم با لیزر یک درمان سرپایی است و در آن از طریق یک اپلیکاتور، امواج لیزر به سطح پوست منتقل می گردد. به این ترتیب سلول های آسیب دیده از بین رفته و اندازه اسکار کوچک تر و کوچک تر می شود. لیزر در درمان انواع زخم ها از قبیل زخم های ناشی از آسیب و تروما، زخم های سوختگی، از بین بردن جای زخم جوش و حذف نقاط تیره، لکه های پوستی ناشی از افزایش سن و دیگر اشکال هیپرپیگمانتاسیون (افزایش رنگدانه های پوستی) نقش دارد.

با توجه به اینکه این درمان با حرارت و نور سر و کار دارد، پزشک ممکن است از شما در خصوص سابقه حساسیت به نور خورشید سؤال کند. گاهی اوقات مصرف برخی داروها ممکن است موجب چنین حساسیتی گردد. بنابراین حتماً توصیه می شود که در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید. به علاوه در موارد آکنه فعال، زخم های تازه و در افراد با پوست سبزه اغلب روش های لیزر پیشنهاد نمی شوند.

تکنیک های مختلفی برای رفع جای زخم به روش لیزر وجود دارد. این تکنیک ها عبارتند از: لیزرهای تخریبی، لیزر فرکشنال و لیزر غیرتخریبی. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد هر یک از این روش ها خواهیم پرداخت.

لیزر غیرتخریبی و لیزر فرکسل بهترین راه از بین بردن جای زخم

لیزر غیرتخریبی از طریق حرارت فروسرخ به لایه های درونی پوست نفود می کند. همچنین این روش موجب تحریک ساخت کلاژن و بازسازی سلولی گردیده و این سلول های جدید جایگزین سلول های آسیب دیده می گردند.

بازسازی مجدد پوست با لیزرفرکسل لایه های عمقی پوست را مورد هدف قرار داده و سلول های رنگدانه دار را از بین می برد. به علاوه این روش موجب تحریک ساخت کلاژن و ترمیم سلول های پوستی گردیده و باعث می شود که اسکارها کمتر به چشم بیایند.

در حقیقت لیزر آمریکایی فرکسل به عنوان یک درمان غیرتخریبی و کم تهاجمی برای از بین بردن جای زخم آکنه به شمار می رود. این رویکرد از تکنولوژی لیزر فرکسل جهت وارد کردن آسیب های میکروسکوپی به لایه درم پوست استفاده نموده و بافت اپیدرم و پوست اطراف را دست نخورده باقی می گذارد. از سوی دیگر در طی فرآیند طبیعی ترمیم زخم کلاژن تولید می شود و این امر موجب بهبود کلی ظاهر پوست و محو شدن اسکارهای جوش می گردد.

توجه: دقت فرمایید لیزر فرکسل اصل ساخت کشور آمریکا و شرکت solta medical می باشد، که در ایران فقط 3 عدد موجود می باشد، بین لیزر فرکسل و co2 فرکشنال فرق است که ما در کلینیک رویای آبی هر 2 دستگاه را داریم.

از بین بردن جای زخم با لیزر تخریبی و لیزر CO2

لیزر تخریبی ظاهر انواع اسکار، زگیل و چروک پوستی را بهبود بخشیده و از طریق بازسازی مجدد پوست (resurfacing) لایه سطحی اپیدرم و سلول های تخریب شده در این لایه را از بین می برد. گاهی اوقات ممکن است از لیزر CO2برای اسکارهای عمقی و یا لیزر اربیوم برای اسکارهای سطحی استفاده گردد.

بازسازی مجدد پوست با لیزر CO2عمدتاً برای موارد شدید اسکار ناشی از آکنه به کار می رود. در این تکنیک تخریبی لایه سطحی پوست به نحوی مؤثر از بین رفته و در عین حال حرارت به لایه عمقی موجب تحریک ساخت کلاژن می گردد. لیزر CO2در مقایسه با فرکسل تهاجمی تر بوده و احتیاج به دوره نقاهت بیشتری دارد.

درمان های لیزر برای از بین بردن جای زخم اغلب سرپایی بوده و با این حال مدت زمان انجام هر یک از آن ها با یکدیگر متفاوت است. گاهی اوقات ممکن است در حین انجام لیزر احساس ناراحتی خفیفی را تجربه کنید که پزشک برای رفع این مشکل از یک بی حس کننده موضعی به منظور کاهش درد در ناحیه درمان استفاده خواهد کرد. در مواردی که اندازه اسکار بزرگ است، ممکن است نیاز باشد که از داروهای آرام بخش استفاده کنید.

از میان این روش ها لیزر فرکسل آمریکایی بیشترین اثربخشی را داشته و بنابراین توصیه می شود که در صورت امکان حتماً از این روش برای از بین بردن جای زخم جوش و به طور کلی درمان جای زخم با لیزر استفاده کنید.

ترکیب روش های درمان اسکار

تاکنون کار در خصوص انواع روش های از بین بردن جای زخم جوش صحبت کردیم. در برخی موارد نیز می توان انواع درمان جای زخم را به صورت ترکیبی مورد استفاده قرار داد. برای مثال می توان از ترکیبی از روش لیزر و پانچ یا لیزر و کربوکسی تراپی برای اثربخشی حداکثری استفاده نمود.

تعیین مؤثرترین راه برای درمان اسکارهای ناشی از جوش بستگی به نظر پزشک و ترجیحات فردی بیمار داشته و با توجه پیچیدگی و تنوع اسکارها، معمولاً برای بهبود نتایج از چندین مدالیته درمانی به طور همزمان استفاده می گردد.

به علاوه بسیاری از افراد شواهدی از انواع مختلف اسکار را در پوست خود نشان می دهند که این نیز عامل دیگری است که ترکیب متدهای درمانی مختلف برای رفع جای زخم را توجیه می کند. برای مثال می توان برای اثربخشی بیشتر از فیلرهای پوستی مانند رستیلن (Restylane) یا اسکالپترا (Sculptra) به همراه لیزر فرکسل یا co2 فرکشنال شرکت دکا لیزر بهره جست.

برای اسکارهای عمیق و باریک آیس پیک نیز پانچ اکسیزیون به تنهایی بافت اسکار را از بین خواهد برد؛ با این حال این روش اغلب یک اسکار خطی بر جای خواهد گذاشت. به همین جهت، اسکارهای آتروفیه (مانند اسکارهای آیس پیک یا باکس کار) اغلب نیاز به درمان های ترکیبی از قبیل لیزر، لایه برداری شیمیایی و تزریق فیلرهای پوستی دارند تا به این ترتیب تولید کلاژن در بافت پوست تقویت گردد.

فیلم درمان جای زخم قدیمی با لیزر توسط خانم دکتر تهرانی متخصص پوست

سخن آخر

متدهای درمانی بی شماری به منظور کاستن از ظاهر نامطلوب اسکار زخم و جای جوش به کار گرفته می شوند. برای اینکه بدانید کدام درمان اسکار برای شما مناسب تر است، باید حتماً به بهترین کلینیک زیبایی و متخصصان پوست خبره در زمینه از بین بردن جای زخم کهنه و نو و درمان زخم صورت و بدن مراجعه کنید. گاهی اوقات لازم است که پزشک چندین متد درمانی را به طور همزمان در درمان شما به کار بندد. در این موارد نیز با مشورت با پزشک خود می توانید بهترین تصمیم گیری را در خصوص انتخاب شیوه درمانی خود داشته باشید. در نهایت به یاد داشته باشید که یک تکنیک ممکن است برای یک فرد ایده آل باشد و در فرد دیگر اثربخشی چندانی نداشته باشد. بنابراین انتخاب متد درمانی منوط به شرایط بدنی هر فرد و نظر پزشک خواهد بود.
برای دریافت نوبت مشاوره رایگان با متخصصین پوست کلینیک رویای آبی یا اطلاع از هزینه ها می توانید از طریق شماره های موجود در پایین صفحه با ما تماس بگیرید.