سیرنگوما مجموعه‌ای از برجستگی‌های کوچک روی پوست است که معمولاً زرد یا هم‌رنگ پوست طبیعی هستند. این برجستگی‌ها به دلیل فعالیت بیش از حد غدد عرق (غدد اکرین) ایجاد می‌شوند.
سیرنگوماها بی‌ضرر هستند و نیازی به درمان ندارند، اما اگر از ظاهر آنها روی پوست خود راضی نیستید، می‌توانید با پزشک درباره روش‌های حذف آنها صحبت کنید. در کلینیک زیبایی رویای آبی، از روش‌های مبتنی بر فناوری روز مانند لیزر co2 برای بهبود ظاهر سیرنگوما استفاده می شود. این روش‌ها باید تحت نظر پزشک متخصص پوست انجام شوند.
🎧 در این فایل صوتی، دکتر الهام بهرنگی، متخصص پوست و مو، توضیحاتی علمی و خلاصه درباره سیرنگوما، علت ها و گزینه های درمانی ارائه می‌دهند. پیشنهاد می کنیم پیش از مطالعه مقاله، به آن گوش دهید.
سیرنگوما چیست؟
سیرنگوما (Syringoma) یک تومور خوش‌خیم است که از بخشی از غدد عرق (به نام آکروسیریژیوم) در لایه داخلی پوست به وجود می‌آید. این تومورها معمولاً به‌صورت گروهی در اطراف پلک‌ها دیده می‌شوند، اما ممکن است در نواحی دیگری مثل گونه‌ها، پوست سر، زیر بغل، ناحیه ناف، قفسه سینه یا نواحی تناسلی هم ظاهر شوند.
اما چه کسانی به سیرنگوما مبتلا می‌شوند؟
Syringomas affect approximately 1% of the population. They are usually sporadic, appearing during or after adolescence. The male-to-female ratio is 1:2.
حدود ۱ درصد از مردم به سیرنگوما مبتلا می‌شوند. این بیماری معمولاً به‌صورت تصادفی و پس از دوران بلوغ ظاهر می‌شود. نسبت ابتلا در زنان به مردان ۲ به ۱ است. Syringoma
سیرنگوما می‌تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد، اما بیشتر در موارد زیر دیده می‌شود:
- زنان
- افراد مبتلا به سندرم داون، سندرم مارفان یا دیابت
- افراد با پوست روشن
- نوجوانان در حال بلوغ
- بزرگسالان بین ۴۰ تا ۶۰ سال
واژه سیرنگوما از کلمه یونانی «سیرینکس» به معنای لوله یا مجرا گرفته شده است. جمع این کلمه در یونانی «سیرنگوماتا» است، ولی در زبان عامه معمولاً از «سیرنگوماها» استفاده می‌شود.
انواع سیرنگوما
بر اساس طبقه‌بندی فریدمن و باتلر، سیرنگوما به چهار نوع تقسیم می‌شود:
- سیرنگومای موضعی: برجستگی‌ها فقط در یک ناحیه از بدن ظاهر می‌شوند. این نوع شایع‌ترین است و با هیچ بیماری دیگری مرتبط نیست.
- سیرنگومای عمومی، چندکانونی یا انفجاری (Eruptive Syringoma): برجستگی‌ها در نواحی مختلف بدن ظاهر می‌شوند و در بزرگسالان شایع است.
- سیرنگومای مرتبط با سندرم داون: این برجستگی‌ها به دلیل تغییرات ژنتیکی در افراد مبتلا به سندرم داون ایجاد می‌شوند.
- سیرنگوما ارثی: این نوع از والدین به ارث می‌رسد.
علت ایجاد سیرنگوما
سیرنگوما به دلیل رشد بیش از حد سلول‌های غدد عرق (غدد اکرین) ایجاد می‌شود. این غدد وقتی بدن گرم می‌شود، عرق تولید می‌کنند تا دمای بدن را کاهش دهند. عواملی که می‌توانند باعث فعالیت بیش از حد این غدد شوند عبارت‌اند از:
- استرس
- فعالیت بدنی یا ورزش
- دمای بالا
- تغییرات یا جهش‌های ژنتیکی
- علائم یک بیماری خاص
سیرنگومای ناحیه تناسلی زنان (با شیوع ۱ در ۱۱۰۰ تا ۱۵۰۰) ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، مثل دوران بارداری، ظاهر شود.
آیا سیرنگوما ارثی است؟
برخی از سیرنگوماها ارثی هستند و از والدین به فرزند منتقل می‌شوند. در سیرنگوما ارثی، سلول‌های منتقل‌شده از والدین به‌درستی کپی نمی‌شوند یا ژنی منتقل می‌شود که باعث فعالیت بیش از حد غدد عرق می‌شود. در کودکان مبتلا به سندرم داون، کپی اضافی از کروموزوم ۲۱ باعث ایجاد علائم سیرنگوما همراه با علائم سندرم داون می‌شود.
جالب است بدانید سیرنگوما ارثی شایع است و به صورت الگوی اتوزومال غالب منتقل می‌شود. این نوع معمولاً قبل از بلوغ ظاهر شده و بیشتر روی صورت دیده می‌شود.
علت سیرنگوما روی پلک
سیرنگوما روی پلک با موارد زیر مرتبط است:
- سندرم داون: ۱۸ تا ۳۹ درصد افراد مبتلا به سندرم داون به سیرنگوما دچار می‌شوند.
- سندرم مارفان
- سندرم اهلرز-دانلوس
- سندرم بروک-اشپیگلر
علائم سیرنگوما
علائم سیرنگوماها عبارت‌اند از:
- برجستگی‌های گرد (پاپول) و سفتی هستند که قطرشان بین ۱ تا ۳ میلی‌متر است.
- رنگ آنها می‌تواند هم‌رنگ پوست، سفید، زرد یا تیره‌تر باشد.
- گاهی شفاف یا کیستیک به نظر می‌رسند.
- ممکن است به صورت تکی یا گروهی و معمولاً به‌صورت متقارن ظاهر شوند.
این تومورها معمولاً بدون علامت هستند، اما ممکن است در اثر تعریق یا در ناحیه تناسلی باعث خارش شوند.
در افرادی با پوست تیره، سیرنگوماها به‌صورت پاپول‌های زرد، کم‌رنگ یا تیره دیده می‌شوند.
در موارد نادر، روی پوست سر ایجاد می‌شوند که ممکن است با ریزش مو همراه باشد.
سیرنگوما در کدام نواحی بدن ظاهر می‌شود؟
سیرنگوماها معمولاً در نزدیکی مجاری عرق ظاهر می‌شوند و شایع‌ترین نواحی شامل:
- اطراف یا زیر چشم‌ها و روی پلک‌ها
- روی صورت
- روی قفسه سینه
- زیر بغل
- اطراف نواحی تناسلی (وولوا، واژن، آلت تناسلی)
تشخیص سیرنگوما؛ سیرنگوما چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک با بررسی سابقه پزشکی و معاینه علائم، سیرنگوما را تشخیص می‌دهد. برای تأیید تشخیص یا رد بیماری‌های مشابه، ممکن است بیوپسی پوست انجام شود.
در بیوپسی، نمونه کوچکی از پوست برداشته شده و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. سیرنگوما زیر میکروسکوپ شبیه دم قورباغه یا کاما است که تشخیص را تأیید می‌کند.
تفاوت سیرنگوما و میلیا چیست؟
سیرنگوما و میلیا علائم مشابهی دارند و هر دو به صورت گروهی از برجستگی‌ها روی پوست ظاهر می‌شوند. میلیا برجستگی‌های سفید کوچکی هستند که از پروتئین کراتین پوست پر شده‌اند و بیشتر در پوست نوزادان دیده می‌شوند. اما سیرنگوماها رشدهای کوچک غدد عرق هستند که شبیه جوش‌هایی به رنگ زرد یا هم‌رنگ پوست به نظر می‌رسند.
در جدول زیر سیرنگوما و میلیا را به طور جامع مقایسه کرده‌ایم:
| ویژگی | سیرنگوما | میلیا |
| تعریف | برجستگی‌های خوش‌خیم ناشی از رشد بیش از حد سلول‌های غدد عرق (غدد اکرین). | برجستگی‌های کوچک سفید پر شده از پروتئین کراتین پوست. |
| ظاهر | پاپول‌های گرد، سفت، زرد، شفاف یا هم‌رنگ پوست، معمولاً ۱ تا ۳ میلی‌متر. | برجستگی‌های سفید کوچک، شبیه دانه‌های سفید زیر پوست. |
| محل شایع | اطراف چشم‌ها، پلک‌ها، گونه‌ها، قفسه سینه، زیر بغل، نواحی تناسلی. | صورت، به ویژه اطراف چشم‌ها، گونه‌ها و بینی (بیشتر در نوزادان). |
| علت | رشد بیش از حد غدد عرق، ممکن است به عوامل ژنتیکی، استرس یا بیماری مرتبط باشد. | تجمع کراتین در زیر پوست، اغلب به دلیل بسته شدن منافذ یا آسیب پوست. |
| گروه سنی شایع | بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان (به‌ویژه ۴۰ تا ۶۰ سال). | بیشتر در نوزادان، اما در هر سنی ممکن است رخ دهد. |
| ارتباط با بیماری‌ها | ممکن است با سندرم داون، مارفان، دیابت یا بروک-اشپیگلر مرتبط باشد. | معمولاً با بیماری خاصی مرتبط نیست، اما ممکن است با آکنه یا آسیب پوست دیده شود. |
| بافت زیر میکروسکوپ | مجراهای کوچک با سلول‌های اپیتلیال به شکل دم قورباغه‌ای در درم. | کیست‌های پر از کراتین در لایه‌های سطحی پوست. |
| درمان | معمولاً نیازی به درمان نیست؛ گزینه‌ها شامل لیزر، الکتروسرجری، درم‌ابریژن یا دارو. | معمولاً خودبه‌خود رفع می‌شود؛ در صورت نیاز، لیزر یا لایه‌برداری شیمیایی. |
| عود پس از درمان | احتمال بازگشت زیاد است، به ویژه پس از درمان‌های سطحی. | معمولاً پس از حذف عود نمی‌کند، مگر در موارد خاص. |
آیا سیرنگوما قابل درمان است؟
سیرنگوماها خوش‌خیم هستند و نیازی به درمان ندارند. در واقع درمان سیرنگما برای اهداف زیبایی انجام می‌شود؛ پس اگر از ظاهر آنها ناراضی هستید، می‌توانید آنها را با روش‌های زیر حذف کنید:
- دیاترمی (الکتروسرجری): استفاده از جریان الکتریکی برای تولید گرما و حذف ضایعات پوستی.
- لیزر درمانی (CO2 یا اربیوم YAG): استفاده از پرتوهای نور برای کاهش ظاهر سیرنگوماها.
- درم‌ابریژن: تراشیدن لایه‌های سطحی پوست برای آشکار شدن پوست جدید.
- جراحی: استفاده از ابزار جراحی مثل تیغ برای حذف سیرنگوماها.
- داروها: داروهای موضعی (مثل لوسیون) یا خوراکی که پزشک بر اساس پوست و علائم شما تجویز می‌کند.
چه داروهایی برای درمان سیرنگوما استفاده می‌شوند؟
داروهای رایج برای بهبود ظاهر سیرنگوما شامل موارد زیر است:
- تری‌کلرواستیک اسید: درمانی برای آکنه که می‌تواند ظاهر سیرنگوماها را کم کند و مثل لایه‌برداری شیمیایی استفاده می‌شود.
- ایزوترتینوئین: داروی خوراکی برای آکنه کیستیک که می‌تواند سیرنگوماها را کاهش دهد.
- آسیترتین: داروی خوراکی برای پسوریازیس که می‌تواند سیرنگوماها را هم درمان کند.
هشدار: دارو درمانی در موارد خاص و با صلاحدید پزشک متخصص ممکن است به کاهش ظاهر سیرنگوما کمک کنند، اما مصرف آنها بدون تجویز پزشک می‌تواند عوارض جدی داشته باشد.
کرم برای سیرنگوما
رای درمان سیرنگوما، استفاده از کرم‌های زیر ممکن است به بهبود علائم یا ظاهر کمک کند:
- آتروپین سولفات موضعی: در صورتی که خارش وجود داشته باشد، این کرم می‌تواند به کاهش آن کمک کند.
- کرم ترتینوئین طولانی‌مدت: این کرم با افزایش بازسازی سلولی پوست، می‌تواند ظاهر سیرنگوما و پوست اطراف آن را بهبود بخشد.
این کرم‌ها معمولاً اثر محدودی دارند و سیرنگوما را به‌طور کامل حذف نمی‌کنند. توجه کنید که استفاده از ترتینوئین ممکن است باعث تحریک، قرمزی یا خشکی پوست شود، بنابراین باید با دوز پایین و تحت نظر پزشک شروع شود. همچنین استفاده از ضدآفتاب در کنار این کرم‌ها ضروری است.
برای نتایج بهتر، روش‌هایی مانند لیزر درمانی یا الکتروسرجری مؤثرتر هستند.
لیزر سیرنگوما
با وجود انواع لیزرهای موجود برای درمان سیرنگوما، هنوز توافق جامعی درباره بهترین تنظیمات لیزر و عوارض جانبی این روش‌ها وجود ندارد.
یک تحقیق جامع در پایگاه‌های داده PubMed و Ovid برای مقالات منتشرشده از ژانویه ۲۰۰۰ تا مارس ۲۰۲۲ انجام شده است. پس از بررسی، ۲۷ مطالعه شامل مطالعات بالینی، مجموعه‌های موردی و گزارش‌های موردی انتخاب شدند.
یافته‌ها به شرح زیر است:
- لیزر CO2: پرکاربردترین لیزر تخریبی (ابلاتیو) برای درمان سیرنگوما است.
- لیزرهای فرکشنال (Fractional Lasers): در مقایسه با لیزرهای غیرفرکشنال، زمان بهبودی و عوارض را کاهش می‌دهند. لیزرهای فرکشنال غیرتخریبی (Non-ablative) به دلیل سهولت استفاده، عوارض کم و دوره بهبودی متوسط، نسبت به لیزرهای تخریبی مزیت دارند.
مزایای لیزر در درمان سیرینگوما
این روش کم‌تهاجمی بوده و به شکل قابل توجهی ناراحتی و دوره نقاهت را در مقایسه با روش‌های سنتی کاهش می‌دهد. لیزر مستقیماً ضایعه را هدف قرار می‌دهد و با استفاده از نور پرقدرت، رشد را از بین می‌برد و در عین حال بافت سالم اطراف را حفظ می‌کند.
درمان سیرنگوما در اطراف چشم
برای درمان سیرنگوما زیر چشم، به دلیل نزدیکی به قرنیه و احتمال آسیب، باید درمان فقط توسط متخصص پوست یا جراح با تجربه در این ناحیه انجام شود.
عوارض لیزر سیرنگوما
لیزر CO2 معمولاً با عوارض جانبی مانند اسکار، تغییر رنگ پوست یا قرمزی همراه است.
قبل از شروع درمان، با پزشک درباره عوارض صحبت کنید. پس از حذف سیرنگوماها، ممکن است جای زخم روی پوست باقی بماند. همچنین احتمال بازگشت سیرنگوماها پس از درمان وجود دارد.
هزینه لیزر سیرنگوما چقدر است؟
هزینه لیزر هر یک عدد سیرنگوما در سال ۱۴۰۴ از حدود ۳۰۰,۰۰۰ تومان شروع می شود ولی قیمت دقیق پس از معاینه توسط متخصص و بسته به تعداد ضایعات، کلینیک و نوع لیزر انتخابی قیمت‌ها متفاوت خواهد بود؛ بنابراین، مشورت با متخصص پوست برای انتخاب بهترین روش ضروری است.
مراقبت های پس از درمان سیرنگوما چگونه است؟
پزشک برنامه مراقبت پس از درمان را با شما بررسی می‌کند. پوست شما پس از حذف سیرنگوما نیاز به زمان برای بهبودی دارد که ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد.
پس از جراحی، محل زخم را مثل زخم باز درمان کنید تا از عفونت جلوگیری شود. تا زمانی که پزشک اجازه نداده، از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
درمان خانگی سیرنگوما
شاید بپرسید آیا درمان خانگی برای حذف سیرنگوما وجود دارد؟ از بین بردن یا به عبارتی درمان سیرنگوما به خصوص در مورد سیرنگوما زیر چشم در خانه توصیه نمی‌شود. اگر قصد حذف آنها را دارید، با پزشک مشورت کنید. کرم‌ها یا مرطوب‌کننده‌های بدون نسخه، به ویژه محصولاتی که برای آکنه طراحی شده‌اند (مثل سالیسیلیک اسید)، ممکن است برای حذف سیرنگوماها مؤثر نباشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر تغییراتی در پوست خود مشاهده کردید، در محل سیرنگوما احساس درد داشتید، یا سیرنگوماها در بدن شما گسترده شدند، به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر محل جراحی درد داشت، بهبود نیافت یا مایع زردرنگی ترشح کرد (نشانه عفونت)، با پزشک تماس بگیرید.
عوارض سیرنگوما چیست؟
سیرنگوماها خوش‌خیم هستند و اهمیت آنها عمدتاً به دلایل زیبایی است. در افراد مبتلا به سندرم داون، ممکن است کلسیفیکاسیون (رسوب کلسیم در پوست) رخ دهد.
چگونه می‌توان از سیرنگوما پیشگیری کرد؟
به دلیل اینکه سیرنگوما زمینه ژنتیکی دارد، پیشگیری از این عارضه دشوار است؛ اما می‌توانید خطر ابتلا را تا حدودی با این روش‌ها کاهش دهید:
- کاهش استرس
- محافظت از پوست در برابر آفتاب با ضدآفتاب
- استفاده از پاک‌کننده یا محصولات لایه‌بردار برای تمیز کردن پوست در پایان روز
- مشورت با پزشک درباره درمان غدد عرق بیش‌فعال
سخن پایانی
سیرنگوماها بی‌ضرر هستند و به دلیل فعالیت بیش از حد غدد عرق ایجاد می‌شوند. مراقبت از پوست بهترین راه برای پیشگیری از تشکیل سیرنگوماها در آینده است.
اگر از ظاهر آنها ناراضی هستید یا تغییراتی در پوست خود مشاهده کردید، با پزشک مشورت کنید. بهبود خودبه‌خودی سیرنگوما نادر است. پس از درمان‌های سطحی نیز ممکن است دوباره عود کنند، زیرا سیرنگوما به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ دارند. برای دریافت نوبت مشاوره با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
سیرنگوما چقدر شایع است؟
سیرنگوما در افراد مبتلا به سندرم داون شایع‌تر است و حدود ۲۰ درصد این افراد به آن مبتلا می‌شوند. در سایر افراد، این بیماری کمتر دیده می‌شود.
آیا سیرنگوما خطرناک است؟
سیرنگوماها خطرناک نیستند و در بیشتر موارد بدون درمان رها می‌شوند. اگر از نظر ظاهری آزاردهنده شوند، می‌توان از روش‌های درمانی تخریبی استفاده کرد. این روش‌ها شامل لیزر درمانی، درم‌ابریژن یا الکتروسرجری است. همانند هرگونه دستکاری پوست، احتمال ایجاد اسکار با این درمان‌ها وجود دارد. سیرنگوماها معمولاً پس از درمان دوباره عود می‌کنند.
پیش‌آگهی سیرنگوما چیست؟
سیرنگوماها تغییرات پوستی بی‌ضرری هستند و معمولاً بدون درد یا خارش‌اند. اگر از ظاهر آنها راضی نیستید، می‌توانید با پزشک درباره گزینه‌های حذف صحبت کنید. احتمال بازگشت سیرنگوماها پس از درمان وجود دارد.
آیا درمانی برای سیرنگوما وجود دارد؟
درمان قطعی برای سیرنگوما وجود ندارد، زیرا ممکن است پس از درمان دوباره ظاهر شوند.
آیا می‌توانم روی سیرنگوما آرایش کنم؟
بله، استفاده از آرایش برای پوشاندن سیرنگوماها بی‌خطر است. فقط حتما در پایان روز آرایش را با پاک‌کننده مناسب پاک می‌کنید تا منافذ پوست بسته نشوند.
تفاوت سیرنگوما و لکه‌های فوردایس چیست؟
سیرنگوماها به دلیل فعالیت بیش از حد غدد عرق ایجاد می‌شوند، در حالی که لکه‌های فوردایس به دلیل بزرگ شدن غدد چربی پوست به وجود می‌آیند.
منابع:
۰ دیدگاه