درمان جای سوختگی

خیلی وقتها پیش می آید که ما درگیر سوختگی می شویم و بخشی از پوستمان به دلیل برخورد با حرارت آسیب می بیند، در این زمان باید خیلی سریع برای درمان جای سوختگی اقدام کنیم تا جای سوختگی سریع از بین برود. در این نوشته شما با روشهای درمان جای زخم سوختگی آشنا خواهید شد.

انواع سوختگی

سوختگیها برروی پوست به دلایل مختلفی ایجاد میشوند. عمده عوامل ایجاد سوختگی ناشی از انرژی گرمایی یا انرژی برق است. در زیر با انواع سوختگیها آشنا خواهید شد:

سوختگی تابشی

سوختگی تابشی ناشی از قرار گرفتن طولانی مدت فرد در معرض پرتوهای فرابنفش است. البته این سوختگی فقط به علت تابش طولانی مدت پرتو خورشید نیست و ممکن است فرد برای زمان زیادی در معرفی تشعشعاتی مانند اشعه ایکس قرار گرفته و دچار سوختگی تابشی بشود.

سوختگی حرارتی

این سوختگی از خطرناکترین سوختگیها است که با از بین رفتن سلولهای بافت پوست همراه است. زمانی که پوست فرد با فلز داغ، مایعات در حال جوشیدن، شعله آتش یا بخار آب میسوزد، این نوع سوختگی، سوختگی حرارتی است.

سوختگی الکتریکی

سوختگی الکتریکی ناشی از تماس مستقیم یا متناوب با جریان برق است.

سوختگی شیمیایی

این نوع سوختگی زمان تماس مستقیم چشم یا پوست فرد با مواد شیمیایی مانند اسیدهای غلیظ، حلالها یا مواد قلیایی و شوینده ها ایجاد میشود.

شدت سوختگی در درمان آن تاثیر زیادی دارد. به همین دلیل، پس از آشنایی با انواع سوختگیها برای اقدام به درمان سوختگی، بهتر است با درجه بندی سوختگی آشنا شوید. درمان سوختگیها باید متناسب با درجه آن باشد. برخی سطوح سوختگی نیازمند مراجعه سریع به مراکز پزشکی است.

درجه بندی سوختگی

سوختگی درجه 1:

این سوختگی فقط لایه سطحی پوست را میسوزاند. معمولا سریع بهبود مییابند و اسکار یا جای زخم از خود باقی نمیگذارند.

سوختگی درجه 2:

در سوختگی درجه دو، علاوه بر لایه سطحی پوست یک لایه پایینتر نیز درگیر سوختگی میشود. در این سطح از سوختگی احتمال ایجاد تاول پس از دو روز وجود دارد. در صورتی که این سوختگی به درستی درمان گردد، امکان به جای ماندن زخم یا اسکار کم است.

سوختگی درجه 3:

در این درجه از سوختگی، علاوه بر لایه سطحی و لاتیه زیرین، بخشهای چربی، ماهیچه و استخوان نیز آسیب میبینند. در این سوختگی به دلیل از بین رفتن عصبها، فرد دردی را احساس نخواهد کرد، ولی به علت احتمال بالای عفونت زخمها باید سریعا به بیمارستان مراجعه کند. افرادی که دچار سوختگی درجه سه میشوند، پس از درمان سوختگیها باید اقدام به درمان جای زخمها کنند.

عوارض سوختگی

عوارض ناشی از سوختگی شامل عفونت، دمای کم بدن، جمع شدگی پوست، آسیب به عضله یا بافت و مشکلات روحی پس از سوختگی است.

اما باید بدانید که بیشترین عوارض سوختگی، به دلیل شدت جراحات مربوط به سوختگی درجه سه است. عوارض این سوختگی، عفونت، خون از دست دادن، شوک (که گاهی منجر به مرگ نیز می شود) و کزاز است. کزاز عفونت آنتی باکتریال است که با تحت تاثیر قراردادن سیستم اعصاب، سبب انقباضات عضلانی می شود.

از عوارض سوختگیهای شدید همچنین میتوان به افت شدید دمای بدن و کاهش حجم مایعات اشاره کرد.

در بین عوارض عنوان شده، عفونت شایعترین عارضه سوختگی است که عفونتهای احتمالی ناشی از سوختگی به ترتیب کثرت ذات الریه، سلولیت، عفونت مجاری ادرار و نارسایی تنفسی است.

درکنار عوارض عینی سوختگی، اختلال استرس پس از سانحه نیز یکی از عارضه های ناملموس سوختگی است که در کودکان به وفور دیده میشود.

چگونه از ایجاد زخم و اسکار پس از سوختگی جلوگیری کنیم؟

پس از سوختگیهای سطحی در صورتی که به سرعت کارهای زیر انجام داده شود، میتوان از ایجاد زخم پس از سوختگی جلوگیری کرد.

• ابتدا محل سوختگی را با آب سرد یا ولرم بشویید و اجازه دهید رطوبت پوست خشک شود.
• در مرحله بعد از پمادهای آنتی بیوتیک و ضد سوختگی برای جلوگیری از عفونت بر روی محل سوختگی استفاده کنید.
• روی زخم یک گاز استریل قرار داده و محل سوختگی را با یک باند نچسب بپوشانید.
• در نهایت اگر زخم رو به بهبودی نرفت و قرمز شد، به پزشک مراجعه نمایید.

درمانهای جای زخم سوختگی

درمان های جای سوختگی به دو دسته کلی درمانهای کلینیکی و درمانهای خانگی تقسیم میگردد.

باید توجه داشت که درمانهای خانگی صرفا مختص سوختگیهای سطحی و درجه یک و گاهی درجه دو است. در مابقی موارد که سوختگی لایه زیرین پوست را از بین میبرد فقط درمانهای کلینیکی تحت نظر کارد پزشکی پاسخگو است.

درمانهای کلینیکی جای سوختگی

ترمیم جای سوختگی به عوامل بسیاری مرتبط است که پزشک پس از معاینه بیمار و رصد این علائم، یکی از روشهای درمان را برای جای سوختگی تجویز خواهد نمود.

عوامل موثر در انتخاب روش درمان جای سوختگی:

1. سن بیمار
2. درجه سوختگی
3. نوع سوختگی
4. وضعیت بیمار و سوابق پزشکی وی
5. محل سوختگی
6. تحمل درد بیمار
7. ترجیح بیمار

روشهای از بین بردن جای سوختگی

روش درم ابریژن

درم ابریژن یک نوع لایه برداری نیز به حساب میآید. در این روش یک برس سیمی یا چرخ الماس با لبه های زبر، سطح بالایی پوست را برداشته و صاف میکند، سپس پوست جدید جایگزین پوست برداشته شده می شود که جای اسکار و زخم در آن محل از بین رفته است.

کرایوتراپی یا سرمادرمانی

یکی از راههای از بین بردن جای سوختگی، کرایوتراپی است که روش آن سرما دادن به محل اسکار است. نتایج درمان با کرایوتراپی نشان داده است که معمولا پس از سرما دادن به محل زخم، اسکار به جای مانده شروع به کوچک شدن میکند. این روش محدودیت های نیز دارد. یکی از این محدودیتها ایجاد تاول و زخم در محل سرما دیده است و دیگری محدودیت انجام درمان در بخشی از بدن مانند بالای تاندونها و اعضای حیاتی است.

در روش کرایودرمانی، محل سرما دیده به صورت دائمی سفید میشود که در افراد با پوست تیره بیشتر خود را نشان میدهد.

لایه برداری شیمیایی

در این روش محلول شیمیایی روی محل زخم یا اسکار ناشی از سوختگی مالیده میشود که این محلول سبب پوسته پوسته شدن و کنده شدن زخم میگردد. در نهایت پوست جدید جایگزین پوست مرده قدیمی خواهد شد. پوست جدید چروک و عوارض پوست قبل را ندارد، اما در عوض حساس تر است و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.

لایه برداری با محلول شیمیایی سه نوع دارد: لایه برداری سطحی، لایه برداری متوسط و لایه برداری عمقی. معمولا روش محلول برای زخمهای سطحی پاسخگو است و سوختگیهای عمیق را کامل درمان نخواهد کرد.

کربوکسی تراپی

یکی از روشهای کم هزینه برای ترمیم جای سوختگی، کربوکسی تراپی است. در این روش تزریق گاز دی اکسیدکربن به زیر پوست سبب ترمیم سلولی پوست میشود. این گاز بی خطر است و مشابه گازهایی است که بدن برای سوخت و ساز و انرژی در بدن تولید میکند.

لیزر درمانی

لیزر درمانی برای رفع جای زخم و اسکارهای ناشی از سوختگی با روشهای رایج لیزر اربیوم، لیزر فرکسل یا لیزر فرکشنال انجام می شود.

لیزر اربیوم:

لیزر اربیوم برای زخمهای سطحی مناسب است و در اسکارههای عمقی کاربرد چندانی ندارد. این روش لیزردرمانی نیازی به بی حسی نداشته و بهبودی بیمار در کمتر از یک هفته اتفاق میافتد.

از لیزر اربیوم بیشتر برای درمان جای سوختگی در دست، صورت و گردن استفاده میشود.

لیزر آمریکایی فرکسل

لیزر آمریکایی فرکسل ساخت شرکت solta medical آمریکا با استفاده از طول موج اربیوم، دستیابی به عمق بیشتر و استفاده از لیزر تالیوم، درمان ضایعات سطحی تر را امکانپذیر می سازد.این لیزر علاوه بر جای زخم سوختگی برای درمان لک های پوستی، کک و مک، استریا، ترک های پوست، چین و چروک های ریز و جوانسازی پوست کاربرد و دارای تاییدیه FDA می باشد.

لیزر فرکشنال:

یکی از لیزرهای قوی که به عمق پوست نفوذ کرده و اسکارهای عمیق را از بین می برد، لیزر فرکشنال CO2 است. این روش بسیار قدرتمند است و در بسیاری از افراد بدون بی حسی انجام می شود. البته افرادی که آستانه تحمل درد کمتری دارند برای این روش نیاز به بیحسی خواهند داشت.

تزریق به درون اسکار

یکی دیگر از روشهای ترمیم جای سوختگی، تزریق کورتون درون اسکار تازه تشکیل شده است تا از شکل گیری اسکار جلوگیری کرده یا آن را کوچک کند. استفاده از این روش برای اسکارهای وسیع به علت محدودیت تجویز کورتون امکانپذیر نخواهد بود.

فیزیوتراپی

این روش در سوختگیهای وسیع و عمیق استفاده می شود که با سوختگی، پوست سفت شده است و حرکت دادن اندامها دشوار شده است. در طول دوره درمان با فیزیوتراپی پزشک به نوعی ریکاوری بیمار را نیز انجام خواهد داد و به او کمک می کند تا وضعیت جسمانی اش را بهبود دهد.

اسپلینت

این روش از سفت شدن و جمع شدگی پوست پس از ترمیم سوختگی کمک میکند. استفاده از اپلینت در طول درمان توان بخشی موثر است.

درمانهای خانگی جای سوختگی

استفاده از پمادها

بهترین پمادها برای درمان جای سوختگی، کالاندولا، آلفا و تتراسایکلین هستند.

تتراسایکلین برای درمان عفونت پوستی سطحی ناشی از سوختگی و درمان زخمهای پوستی استفاده می شود.

پماد آلفا به عنوان یک ترمیم کننده طبیعی در درمان جای زخم ناشی از سوختگی به کار برده میشود و عوارض ناشی از سوختگی را نیز کنترل میکند.

استفاده از روغن بادام

محل زخم را با روغن بادام به آرامی ماساژ دهید. روغن درمانی را دو بار در هفته انجام دهید تا شاهد کوچک شدن جای زخم باشید.

آب لیمو و گوجه فرنگی

پوست را با آب سرد بشویید و مقداری آب لیمو یا رب گوجه فرنگی را در محل زخم بمالید و 10 دقیقه صبر کنید. سپس با آب سرد بشویید و پوست را خشک کنید. این روش را 15 تا 20 روز، روزی دو بار تکرار کنید تا نتیجه را ببینید.

روغن اسطوخودوس

برای درمان جای سوختگی، روغن اسطوخودوس را هر روز تا زمان بهبودی کامل، روی پوست بمالید.

استفاده از ماست و جو

یکی از بهترین روشهای خانگی برای از بین بردن جای سوختگی، استفاده از ماست و جو است. برای این کار دو قاشق غذاخوری ماست، یک قاشق چایخوری پودر جو و یک قاشق چایخوری زردچوبه را مخلوط کرده و روی محل زخم بمالید. برای از بین رفتن جای اسکار تا 15 روز این کار را تکرار کنید.

آب پیاز

آب پیاز نه تنها جای سوختگی، بلکه درد ناشی از سوختگی را نیز بهبود میدهد. پنبهای را به آب پیاز آغشته کنید و روی جای سوختگی بکشید. این کار را تا زمان بهبودی کامل انجام دهید.

عسل

یکی از موثرترین روشها برای درمان جای سوختگی، عسل است. روزانه بر روی لک و زخم ناشی از سوختگی عسل بمالید تا جای زخم از بین برود.

آلوئه ورا

استفاده از آلوئه ورا یکی از روشهای موثر و معمول در رفع جای زخم ناشی از سوختگی است. این گیاه پرخاصیت در ترمیم سلولهای مرده پوست و بازسازی آن موثر است.

تکهای آلوئه ورا را برش دهید و ژل موجود در آن را به مدت پانزده دقیقه روی پوست قرار دهید. این کار را هر روز تکرار کنید تا جای سوختگی از بین برود.

روغن نارگیل

روغن نارگیل خاصیت ترمیم کنندگی و ضدالتهابی دارد که علاوه بر بهبود جای سوختگی، از تاول زدن و عفونت نیز جلوگیری میکند.

روزی 3 بار روغن نارگیل را روی محل سوختگی ماساژ دهید تا جذب شود. این کار را تا گرفتن نتیجه دلخواهتان، هر روز تکرار کنید.

سیب زمینی

سیب زمینی خام را به دو نیم تقسیم کنید و بر روی محل سوختگی قرار دهید تا به مرور زمان لک ناشی از سوختگی از بین برود.

راه درمان سوختگی های متداول

درمان سوختگی با بخار آب جوش

محل سوختگی را 20 دقیقه در آب سرد قرار دهید، به هیچ عنوان آن را مالش ندهید. شروع به استفاده از آنتی بیوتیک کنید و به هیچ عنوان محل سوختگی را پانسمان نکنید. در صورتی که محل سوختگی زخم شد، برای جلوگیری از عفونت به پزشک مراجعه نمایید.

درمان جای سوختگی با روغن

برای درمان این نوع از سوختگی، بهتر است از آب سرد استفاده کنید. توجه داشته باشید به هیچ عنوان از یخ یا ترکیب یخ و نمک برای درمان سوختگی با روغن استفاده نکنید.

درمان سوختگی با آب جوش

سوختگی با آب جوش هر چند سطحی باشد با تاول و درد همراه است. برای درمان این سوختگی ابتدا مانع از چسبیدن لباس به محل سوختگی شده و جواهرات و زیورآلات نزدیک به محل سوختگی را از بدن خارج کنید. محل سوختگی را 20 دقیقه زیر آب سرد نگه دارید.

سپس درمان اصلی را شروع کنید، برای این کار از کمپرس آب سرد، استفاده از آلوئهورا، پوست خیار، عسل یا ماست میتوانید استفاده کنید.

توجه داشته باشید برای جلوگیری از زخم یا باقی ماندن جای سوختگی ناشی از آب جوش، سرعت عمل در درمان بسیار موثر است. همچنین اگر سوختگی بیشتر از 10 سانتیمتر است یا احساس لرز کردید باید به مراکز درمانی مراجعه کنید.

درمان سوختگی با اتو

محل سوختگی را در آب سرد قرار دهید یا یک حوله خنک را روی آن بگذارید. دقت کنید از یخ یا کره برای درمان جای سوختگی با اتو اسنفاده نکنید. یخ آسیب بیشتری به بافتها میزند.

در این نوشته با روشهای درمان جای سوختگی آشنا شدید. بعد از التیام زخم و التهاب ناشی از سوختگی، می توانید به بهترین کلینیک های زیبایی برای درمان مراجعه کنید تا جای زخم و تیرگی پوست شما با استفاده از لیزر و دیگر روشهای درمانی از بین برود و پوستی زیباتر داشته باشید. از اینکه تا انتهای این نوشته با ما همراه بودید از شما متشکریم.